برداشت کلزا
کشاورزان عزیز
به دلیل ریز بودن دانه های کلزا و عدم همزمانی رسیدگی آنها ، تلفات برداشت می تواند زیاد باشد، بنابراین لازم است با بکارگیری مدیریت در برداشت میزان افت محصول را به کمترین حد ممکن برسانید. توصیه های ترویجی زیر می تواند به شما در این زمینه کمک کند
· تعیین زمان مناسب برداشت بستگی به روش برداشت دارد.
· برداشت محصول در زمان مناسب برای رسیدن به عملکرد بیشتر دانه و افزایش کیفیت روغن بسیار اهمیت دارد.
· تاخیر در برداشت موجب باز شدن غلاف ها و افزایش ریزش دانه می گردد.
· خسارت ناشی از ریزش بذر از غلاف در اثر باد، تگرگ و حمله پرندگان نیز از عواملی است که باعث افت محصول می گردد.
· به منظور کاهش ریزش بذر عمل برداشت باید در اوایل صبح و یا عصر انجام شود. .
· برای تعیین زمان برداشت لازم است مزرعه مرتبا بازدید شود (هر 2 تا 3 روز ) تا با تعیین زمان دقیق برداشت از ریزش جلوگیری گردد.
· انتخاب و اولویت نوع برداشت با توجه به امکانات و موقعیت مزرعه به عهده شما می باشد.
· برداشت کلزا به دو صورت مستقیم (توسط کمباین) و غیر مستقیم (با دست یا دروگر) انجام می شود ولی به طور کلی برداشت مستقیم توصیه می گردد.
برداشت غیر مستقیم
· استفاده از برداشت دو مرحله ای یعنی بریدن بوته ها با رطوبت بالا ، قرار دادن آنها برای خشک شدن درمحل مناسب و کوبیدن بوته ها
· محل مناسب بایستی مکانی صاف و حتی المقدور داری کف پوش سیمانی باشد ،در غیر این صورت بایستی سطح مکان مورد نظر با پلاستیک پوشیده شده باشد.
·در مناطق سرد و مرطوب که خشک شدن محصول به کندی صورت می گیرد ، درو کردن (برداشت غیر مستقیم ) کلزا باید صورت گیرد.
· در این روش برداشت با دست یا دروگر انجام می شود.
· زمانی که 40 تا 50 درصد دانه ها به رنگ قهوه ای روشن تا سیاه در آمده باشند ، محصول باید برداشت شده و برای خشک شدن به محل خرمنکوبی منتقل شود .
· در برداشت غیر مستقیم محصول دقیقا از زیر پایین ترین غلاف های ساقه یعنی حدود 20 تا 25 سانتی متر از سطح خاک بریده می شود.
· محصولی که با کف بر کردن برداشت می شود معمولا 5 تا 7 روز بسته به شرایط آب و هوایی جهت رسیدگی دانه های سبز در محل مناسب قرار داده می شود و مرتبا زیر و رو می گردد تا درصد رطوبت دانه پایین آمده و بعد عمل خرمنکوبی انجام شود .
· خرمنکوبی زمانی انجام می شود که رطوبت دانه 12 تا 15 درصد باشد .
برداشت مستقیم
· در برداشت مستقیم دقت در تعیین زمان مناسب برداشت و تنظیم دقیق کمباین اثر فوق العاده ای در کاهش ریزش دانه دارد.
· رطوبت دانه در هنگام برداشت باید بین 10 تا 15 درصد باشد که در این حالت رنگ آن از قهوه ای روشن تا تیره و سیاه متغیر است.
· برداشت نباید در هوای بسیار خشک و گرم انجام شود.
· لازم است حداقل یک ماه قبل از شروع برداشت جهت تهیه کمباین با کیفیت عالی و عقد قرارداد با راننده کمباین اقدام شود.
· قبل از برداشت ، توسط کارشناسان مراکز ترویج و خدمات کشاورزی و یا افراد ماهر و فنی نسبت به تنظیم کمباین اقدام کنید تا از ریزش ناشی از عدم تنظیم کمباین جلوگیری به عمل آید.
· عمل برداشت در سطحی از مزرعه به صورت آزمایشی انجام شود تا در صورت ریزش غیر طبیعی ، اقدام به تنظیم کمباین گردیده و در صورت رفع نشدن عیب حتما به کارشناس مربوطه مراجعه شود.
نکاتی چند در رابطه با برداشت کلزا با کمباین:
هر چند که اعداد و ارقام مربوط به تنظیم کمباین با توجه به دفترچه راهنمای هر کمباین و تجربیات راننده و شرایط خاص مزرعه قابل تغییر است ولیکن موارد زیر به صورت عمومی قابل توصیه است :
· بهتر است از هد مخصوص برداشت (پلات فرم ) کلزا جهت برداشت محصول استفاده کرد.
· سرعت حرکت کمباین متناسب با عملکرد مزرعه باشد طوریکه همواره خوراک بصورت یکنواخت و بمقدار معین وارد کمباین شود. (حدود 1.5 تا 2.5 کیلومتر در ساعت)
· تنظیم افقی چرخ و فلک برای کلزا بصورتی انجام شود که بطور همزمان در حالتی که چرخ و فلک با بوته تماس پیدا می کند عمل برش انجام گیرد. همچنین لازم است از چرخ و فلک انگشتی دار و سرعت چرخش 21 دور در دقیقه
( کمترین حالت) استفاده شود.
· سرعت کوبنده بین 500 تا 850 دور در دقیقه باشد .
· فاصله کوبنده و ضد کوبنده در قسمت جلو 30 میلیمتر و در قسمت عقب ، 16 میلیمتر تنظیم شود.
· سرعت بادبزن حدود 350 دور در دقیقه باشد.
· فاصله لبه مارپیچ تا کف پلاتفرم 20 میلیمتر باشد.
· انداره غربال کاه 6 تا 10 میلیمتر و اندازه غربال دانه 3 تا 4 میلیمتر تنظیم شود .