هرس انگور

هرس انگور

وقتیکه طول شاخه های درختانگور بیش از حد باشد از قدرت ریشه ها برای رسانیدن مواد غذایی کاسته میشود لذا هرسسالیانه برای جلوگیری از طویل شدن بیش از اندازه درخت ضرورت دارد.

مهمترین هرس های درخت انگور عبارتند از:

 ۱/ هرس پاییزی:مستقیما پس از برداشت میوه ها صورت میگرد و در انشاخه های که میوه داده اند در پاییز کوتاه میکنند.

 ۲/هرس اصلی:مهمترین هرسبرای تمام درخت انگور بویژه برای شاخه اصلی که ادامه دهنده تنه درخت است در این هرساز ان مقداری که تنه امسال  در روی شاخه اصلی رشد کرده ۵ تا ۶ جوانه و حداکثر ۸جوانه را باقی گذاشته بقیه را بریده و حذف میکنند. در مورد شاخه های جانبی که خوبرشد کرده اند هم باز برای ان مقدار که امسال رشد کرده ۲ یا ۳ جوانه برای هر شاخهباقی گذاشته و بقیه را هرس میکنند تنها همین جوانه های باقیمانده روی تنه اصلی وشاخه های فرعی هستند که در بهار اینده رشد کرده و میوه میدهند. بهترین زمان هرساصلی اذر دی و بهمن است مشروط بر اینکه زمان انجام ان هوای منطقه از ۸ درجه زیر صفرگرمتر باشد.این هرس نباید دیرتر انجام گیرد. در هرس زمستانی درخت انگور برخلاف هرسسایر میوه ها شاخه ها را بلافاصله از بالای جوانه نمیبرند بلکه حدود ۲ سانتیمتربالای جوانه را هم باقی میگذارند در غیر اینصورت بالاترین جوانه خشکمیشود.

۳/هرس فرم دادن:تنها در نهالهایی که تازه کشت شده اند در سالهای اول و دوم انجاممیگیرد. لذا در بهار برای نهال تنها ۳ جوانه باقی میگذارند پس از اینکه جوانه هارشد کردند و طول یکی از شاخه ها به ۲۰ سانتیمتر رسید ان را به عنوان تنه اصلی  پذیرفته و شاخه های دیگر را از ته میبرند. در صورت لزوم سال بعد نیز به شاخه اصلیاجازه رشد داده و شاخه های جانبی را  که در ارتفاع نمتر از ۵۰ سانتیمتر رشد کردهاند قطع میکنند.بدین وسیله درختان انگور به ارتفاع ۵/۱تا۲ متر ایجاد میکنند.

۴/هرس برگ:این هرس فقط در درختان انگورکوتاه قد(۵/۱تا۲متر)و در اواخر بهار صورت میگیرد. در این هرس تنها برگهای زیادی کهمانع تابش مستفیم نور خورشید به خوشه های انگور قسمت میانی تاج درخت میشوند با دستچیده و دور می اندازند.

بیماریها و افات

بیماری هایدرخت انگور به ۳ دسته  حیوانی قارچی و ویروسی تقسیم میشوند.انگلهای حیوانیکه مهمترین ان شپشک مو است که هم ریشه و هم برگ ها را الوده میکند که برای مبارزهبا ان بیشتر از سموم سیستیک استفاده میکنند. انگلهای قارچیکه میتوان ار کپکخاکستری نام برد که در درجه اول به حبه های انگور و سپس به برگ و چوب انگور حملهمیکند.اسپور ان روی چوب درخت انگور تمام سال زنده مانده و به محض مساعد شدن محیطفعالیت مجدد خود را از سر میگیرد ــــ سفیدک دروغی که روی برگ مو به صورت لکه سفیدکوچکی به قطر تقریبی ۱ سانتی متر ظاهر شده و کم کم زرد و مثل روغن یا شیشه قابلعبور نور میشود. ــــ سفیدک حقیقی که به محض سر اوردن گیاه از خاک میتواند انراالوده کند به صورت پودری سفیدرنگ در سطح برگهای جوان ظاهر شده و مانع رشد ان میشودو اندکی بعد گیاه به دور خودش میپیچد.بر ضد همه بیماری های قارچی میتوان با قارچکشهای گوگرددار مبارزه نمود.کمبود عناص کافی البته کمبود برخی عناصر معدنی نیز ظاهریشبیه به بیماری به برگ میدهد که با حل کردن عناصر مورد نظر در اب و استفاده بهعنوان کود برگی روی درختان و برگهایشان علائم فوق را از بین برد.

در انگورهای ایرانی که به کوتاه بارده معروفند , جوانه های اول ودوم روی شاخه یکساله رویشی وجوانه سوم تا دوازدهم مرکب میباشند. چنانچه جوانه اول ودوم رشد کنند دو شاخه بدون میوه به نام قوس بوجود می آیند. از جوانه سوم تا دوازدهم شاخه های تولید شده حاوی 2 تا 3 عدد خوشه انگور میباشند.

برای تولید میوه مرغوب و با کیفیت شاخه های یک ساله را با شمارش 3 تا 5 عدد جوانه از اول آن کوتاه می کنیم در سالهای بعد دو عدد قوس تولید شده  یک ساله شده و قانون هرس 3 تا 5 جوانه ای را روی یکی از قوس ها اجرا می کنیم.

علاوه بر شاخه های یک ساله در انگور نرکها و پاجوشها وشاخه های پیر و مریض و سرما زده را نیز حذف میکنیم.

در گرمسیر انگور را در بهمن ماه و در سردسیر در اواخر فروردین زمانی که تعدادی از برگها باز شده هرس را انجام می دهیم.

هرس زمستانه

هرس زمستانه انگور می تواند پس از ریزش برگها آغاز شده و تا زمانی که اشک مو شروع می شود ادامه یابد. اما بهتر است بخاطر صدمه ندیدن جوانه ها در طول زمستان هرس تا کمی قبل از آغاز اشک مو به تعویق افتد. از آنجا که میوه انگور روی شاخه های همان سال به وجود می آید هرس مو به منظور تولید شاخه های نو اهمیت مهمی دارد. در موقع هرس باید وضعیت درخت را در سال گذشته مورد توجه قرار داد تا در صورتی که در سال قبل رشد بوته ها زیاد بوده است جوانه های بیشتری روی شاخه نگهداری شود.در واقع هر سه نوع شکل هرس شدید (کوتاه ) متوسط و ضعیف (بلند ) بر حسب موقعیت و وضعیت شاخه روی مو انجام می شود. شاخه های ضعیف هرس شدید می شوند. بدین معنی که فقط 2 جوانه روی شاخه نگهداری می شود. برعکس اگر شاخه قوی باشد هرس ضعیف آن مناسب است و حداقل 5 - 4 جوانه روی شاخه نگهداری می شود و بقیه شاخه حذف می شود.  

هرس تابستانه

هرس تابستانه مو به هرس تابستانه نیز نیازمند است. در هرس تابستانه شاخه های مزاحم و سایه انداز قطع می شوند. فراوانی بیش از حد شاخ و برگ می تواند ریز و نامرغوب شدن خوشه ها و دانه ها و بد رنگ شدن آنها را به دنبال داشته باشد. علاوه بر هرس شاخه در صورتی که خوشه ها از نظر نور در مضیقه باشند هرس برگ هم انجام می شود و تعداد معدودی از برگها حذف میشوند همچنین تنه جوش ها و پا جوشها نیز قطع می شوند.هرس خوشه در صورت لزوم در اواسط فصل رشد و حدود تیر ماه صورت می گیرد. برای این منظور حدود 1/3 انتهای خوشه قطع می شود و گاهی تعدادی از خوشه ها و یا دانه ها را حذف می کنند. این عمل موجب بالا رفتن کیفیت محصول می شود.